Project Proton

Kijk niet raar op, als je in Nederland de eerste Proton Wira (taxi) ziet rijden met daarin de expat tweeling Jochem en Ruben ’s Gravemade 

Als de Proton in Nederland wordt aangemeld, dan is dat de eerste op Nederlandse bodem. Lees hieronder het ‘Proton Avontuur’ van deze unieke Nederlandse expat tweeling.


Interviewer Trui Knijnenburg

Ze zijn 27 jaar oud, hebben in allerlei landen in Azie gewoond waarvan het langst (7 jaar) hier in Kuala Lumpur. Inmiddels al enige jaren woonachtig in verschillende landen in Europa, hebben Jochem (Piloot) en Ruben (Psycholoog) hun hart verpand aan het opknappen van oude auto’s. Ookal woont Jochem in Letland


Jochem, jullie leven jullie eigen leven en leven niet dicht bij elkaar, hoe passen jullie je hobby en tijd samen doorbrengen daarop aan?

Door ons werk wonen wij apart van elkaar, ik (Jochem) woon in Letland, en Ruben vlakbij Keulen. Ik ben regelmatig bij mijn vriendin in Essen. Wij hebben een garage gehuurd tussen deze twee steden in. Dat geeft ons de mogelijkheid om samen naar de garage te gaan als we beiden een dagje vrij hebben.

Qua inplannen is het voor mij door het vliegen vooral in de zomertijd normaliter wat lastiger. Het voordeel van Letland is dat de onderdelen hier goedkoper zijn en ik mag als piloot veel bagage meenemen. Ik heb onwijs veel auto-onderdelen meegenomen en veel mensen kennen mij daarom al op Schiphol.  Het gekste onderdeel dat ik mee moest nemen tot nu toe was een glazen achterklep van mijn Audi 100 Avant uit 1988.


Jongens houden van auto’s, en bij jullie is het een echte passie, wanneer is die begonnen?

Onze liefde voor auto’s is eigenlijk heel vroeg begonnen. Als kleine jongetjes van vier speelden wij heel vaak “Gran Turismo” op de Playstation 1, de zogenaamde ‘Real Driving Simulator’, dit was in de jaar 1997/1998. Wij zaten toen achter het scherm uren lang te genieten en dat is nu ook af en toe nog het geval. Wij zijn geen gamers verder, maar heel soms maken wij een uitzondering voor “Gran Turismo 7”.

Zodra wij ons rijbewijs hadden is onze kinderlijke passie langzamerhand tot een volwaardige volwassen hobby uitgegroeid. Beginnende met een paar aanpassingen op onze auto, omdat echte leuke ‘modifications’ kostbaar zijn qua tijd en geld - en geld was altijd een probleem – tot het zelf installeren, alles zelf aanpassen. Daarmee wordt veel geld uitgespaard.  Voordat wij een nieuw onderdeel installeren hebben wij online onze research gedaan, weten dan hoe het moet en al doende hebben we geleerd. Wij zijn nu 5 jaar verder en kunnen echt alles zelf doen aan een auto.

Hoeveel auto’s hebben jullie al opgeknapt en welke is buiten de Proton Wira speciaal?

Wij hebben tussen ons tweeën al rond de 15 auto’s in ons bezit gehad, waarbij elke aankoop een andere doel heeft. Wij hadden bijvoorbeeld een Audi 100 Avant van 1985 gekocht en alleen gebruikt voor onze zomervakantie. Deze hadden wij in Zeeland gekocht voor 350 euro en een zelf een grote beurt gegeven. Binnen no time waren wij onderweg naar Bulgarije.

Soms kopen wij ook een auto puur voor onderdelen, een zogenaamde “donor” auto.

Ruben is het meest trots op zijn Subaru Legacy Twin Turbo GT-B uit 1998. Onder de liefhebbers een bekende auto, echter de Twin Turbo variant werd alleen in Japan verkocht, deze is door hem zelf geïmporteerd. Een ruime, stylish, en onwijs snelle bolide wat hij heel fijn vind. Ruben had hiervoor een Subaru Impreza, maar na een ongeluk op het race circuit de Nurburgring heeft hij de onderdelen verkocht en van de opbrengst de Legacy gekocht. “

Dan koop je een Proton Wira, omdat Maleisie ‘in jullie bloed blijft zitten’.... en die bouw je dan om als taxi... en je gaat ermee het race circuit in Duitsland op, hoe ging dat in zijn werk?

Het idee achter de Proton is Ruben’s Brain Child”.  Toen wij in 1997 naar Maleisië verhuisden vonden wij de Proton Wira de iconische auto voor Maleisië. Iedereen had er eentje en volgens ons is dat nog steeds zo. Na Ruben’s crash op de Nurburgring in 2017 heeft hij besloten om toch weer een keer te gaan racen, maar dan moest het met een auto dat echt is gebouwd voor het circuit. Zij keken af en toe online voor een auto maar er was niks met de ‘wow factor’, totdat Ruben zich realiseerde dat er ook Protons in Duitsland te koop waren. Zij vonden dat extra leuk, omdat het zo Maleisisch is, en vooral om het dan om te gaan bouwen als een taxi.

Het doel van deze “build” was om een auto te bouwen wat rond de Nurburgring kon rijden.

De Nurburgring is gewoon het Mekka van petrol heads! Mensen betalen 200 – 300 euro aan zogenaamde “Ring Taxi” bedrijven wat inhoud dat jij als passagier in een snelle auto de ring kan beleven met een professionele driver. Dan zit je meestal in een Jaguar F-Type, BMW M3, of Porsche 911.

Omdat wij al een unieke auto hadden in Europa wilden wij hem juist veel unieker maken, dus heb ik besloten (Ruben) om ook maar een taxi te bouwen, en dan ook een echte. Wij hebben inmiddels al het bordje voor op het dak en wij hebben ook de taxi meter met printer. Die gaan wij eind van de maand installeren, dus dan is die echt the real deal!



De Proton is nooit echt een succes geworden in Europa, waar komt dat volgens jullie door?

Proton heeft halverwege de jaren '90 geprobeerd om een markt te openen in het Verenigd Koninkrijk en in Duitsland, en dat is geen succes verhaal geworden. Het grootste probleem dat de dat mensen in Europa gewoon niet wisten wat een Proton was, hun marketing. Daarnaast moest Proton voor de Duitse markt al hun modellen aanpassen om het stuur aan de ander kant te krijgen en dat is een kostbare zaak. Het was uiteindelijk niet verstandig meer om deze auto's te verkopen en ze waren rond 2002-2003 weg uit Duitsland, en een paar jaar later ook uit de UK (hier duurde het langer, want daar hebben ze ook het stuur aan de 'juiste' kant net als in Maleisië).

Op dit moment zijn er geen meer Proton dealers meer in Europa, daarom worden deze autos elk jaar moeilijker te vinden. Wij hebben wel één keer een Proton in Nederland gezien, maar deze was met een Duits kenteken; volgens het RDW register zijn er geen Protons met Nederlands kenteken. Zeer zeldzaam dus, maar dit betekent niet dat ze waardevol zijn.

Het kopen van een ‘rijdende’ Proton was een echte uitdaging, en hoe zit het met het vinden van onderdelen?

Wij hebben op dit moment twee Proton Wira's. In Juli 2019 heben wij de eerste  met een trailer – de motor was kapot - samen opgehaald in Duitsland, vlakbij de grens van Polen. De 'nieuwe'  motor die wij er later hebben gezet startte ook niet. Na heel veel slopen van het interieur kwamen we erachter gekomen dat de hele bedrading naar de klote was geholpen door de vorige eigenaar.


Deze auto was het niet meer waard om te redden; er was maar toen één oplossing, een andere Proton kopen. De tweede is ook in Duitsland opgehaald en deze werkte gewoon wel. Wij hebben de eerste Proton geheel gestripped (uit elkaar halen tot aan de laatste bout) en veel onderdelen verkocht aan mensen in Maleisië. De reden is omdat er veel onderdelen aan een Europees model zijn dat ze niet in Maleisië hebben, er is een hele klein niche markt hiervoor.

De Proton is gewoon een komische blend van een Mitsubishi Colt en een Mitsubishi Lancer. Onderdelen zijn niet zo moeilijk om te krijgen maar jij moet wel van te voren weten wat wel op jou auto gaat passen. Want het kan van een Lancer of juist van een Colt zijn. Zodra jij panelen moet vinden moet jij deze echt uit Maleise bestellen. Gelukkig hebben wij een 2


Aftermarket onderdelen zijn onderdelen die gemaakt zijn om de prestaties van de auto te verhogen betreft de ophanging, stabiliteit, en uiterlijke modificaties voor aerodynamica. Die zijn hier binnen Europa onwijs moelijk te vinden en die moeten dan uit Maleisië besteld worden; maar wij houden wel van een uitdaging!

Elk merk heeft zijn clubs, hoe zit dat met Proton en de populariteit/bekendheid ervan in Europa?

Een Proton Club bestaat gewoon niet in Europa. In Engeland zijn er heel weinig Protons, maar in Duitsland en Nederland zijn ze bijna helemaal onvindbaar. Zodra wij onze Proton in Nederland gaan aanmelden, zijn wij de eerste Proton op Nederlandse bodem.

De clubs zijn daarom alleen in Maleisië. Wij proberen onze naam groot te maken in de Proton Wira Community in Maleisië. Ons aantal online followers groeit langzaam, maar gestaag. Ze komen alleen uit Maleisie, want de autoliefhebbers in Europa kennen het merk helemaal niet. 

De langzame groei, daar komt binnenkort volgens Ruben zeker verandering in. Als ik (Ruben) in Maleisië ben ga ik hard netwerken en onze naam groot maken. Wij willen Maleisië laten zien dat ze gewoon leuke auto’s maken, of het nou voor dagelijks gebruik is of juist voor circuit.

Buiten het feit dat Proton een echt Maleisich merk is, blijft het zo populair onder de bevolking hier, omdat volgens de tweeling heel veel mensen in Maleisië het leuk vinden om aan een Proton te werken; onderdelen zijn goedkoop, het is heel praktisch, en het is gewoon heel makkelijk om aan te sleutelen. Daar zijn zij dus ook achter gekomen.

 

Racen met een Proton in Duitsland, het verwezenlijken van een jongensdroom....

Iedereen kan aan deze races mee doen. Wij rijden op de Nurbürgring Nordschleife, een lang circuit van 21km, die nog vaak voor  verschillenden race evenementen wordt gebruikt en werd in het verleden zelfs gebruikt voor Formule 1!  Heel vaak is het circuit open voor het publiek en iedereen kan dan op deze legendarische racetrack rijden.

Officieel is het circuit nog een openbare weg, en daarom moet iedere auto een geldig APK hebben en autoverzekering. Verder kan er nog een onverwachte inspectie komen voordat je op het circuit gaat rijden. Dit gebeurt alleen als de officials vermoeden dat de auto niet in orde is. 

Op dit moment is ons doel om er gewoon samen te genieten. Het is nog ons eerste seizoen en wij hebben de auto nog maar net afgemaakt. Wij willen nog een beter gevoel voor de auto krijgen en kijken hoe die reageert over de weg. Zodra we nog een paar rondjes hebben gereden zullen wij de focus leggen op details zoals het later remmen in de bochten en langzaam onze tijden te verbeteren; eigenlijk het verwezenlijken van een jongensdroom.

Je kan er niets winnen op de publieksdagen, we doen het  puur voor de lol. Wij doen dit omdat wij het leuk vinden naast ons werk en ook om Maleisië een beetje trots te maken op ons.

Wat is het ultieme dat je eruit kunt halen bij zo een race met deze auto?

Verbetering. Voor Ruben is het alles wat erbij komt kijken zoals ook naast het racen het samen komen van de mens en het voertuig. Veel mensen denken dat racen alleen heeft te maken met hard rijden, dit is niet zo. Iedereen kan hard rijden, echt rijden is 39.99 kilometer per uur rijden door een bocht die gemaakt is voor 40 km/pu. Het is de uitdaging om te durven de limieten op te zoeken van de auto en van jezelf. Dat is de kick.


Wat is jullie plan met deze auto?

Wij gaan er gewoon lol mee hebben dit race seizoen; tot en met oktober. Dan gaan wij hem aanmelden in Nederland en vervolgens in de winterslaap zetten. Tijdens de winterslaap gaan wij hopelijk de motor vervangen! Hij heeft nu een 4G15 motor die 90 pk levert maar wij willen het liefst een 4G63T motor vaan een Mitsubishi Lancer EVO er in zetten wat 240-280 pk levert. Dan kunnen wij eindelijk met de big boys spelen op het circuit. Wij willen Maleisië trots maken en ik denk dat zij juist trots worden als zij op


En, wat gaat jullie volgende project worden?

Zoals al gezegd willen wij voor het volgende seizoen meer power uit krijgen van de Proton. Dit zullen wij waarschijnlijk bereiken met het vervangen van de motor. Voor de rest ben ik (Jochem) nu mee bezig met het restaureren van mijn Honda Civic Coupe uit 1994. Dit is mijn eerste auto en ik heb deze al 6 jaar in mijn bezit. Ik heb betreft de mechanica alles aan gedaan inclusief het vervangen en verbouwen van de motor en ook het reviseren van de versnellingsbak. Allemaal zelf gedaan. Een paar maanden geleden heb ik de auto laten lassen om al het roest er uit te halen en dan ook gelijk over laten spuiten. Dit is professioneel werk en dit heb ik laten doen. Nu moet die weer in elkaar.

Mijn broer is ook bezig met een ander Japanse icoon; een Subaru Legacy twin turbo uit 1998. Hij is ook van plan om deze helemaal te gaan restaureren en over te laten spuiten. Veel mensen zullen zeggen dat wij een hele dure hobby hebben, maar daar denk ik anders over. Een hobby hoeft niet duur te zijn, het ligt aan jezelf en hoe ver je er in wil gaan. Wat wij er van terug krijgen is de mogelijkheid om iets unieks te bouwen, maar vooral om tijd samen te spenderen. Dit is het belangrijkste punt, want hoe ouder iemand word hoe moeilijker het is om tijd te vinden om samen nog dingen te gaan doen. Onze hobby brengt ons samen en wij hebben daar plezier in, en dat is iets waar je geen prijs op kan zetten.

Volg de DDM broeders (Dutch DIY Mechanics) Ruben & Jochem, via Instagram en YouTube (DDM Dutch DIY Mechanics)

 

Comments