Leids Ontzet.... 2020...
Hoe vier je een groots feest als het jaarlijkse Leids Ontzet anno 2020.... als er al rekening is gehouden met ‘zachte’ Corona maatregelen en als later blijkt, dat die maatregelen onvoldoende zijn, omdat de situatie is verslechterd.
Annette Los, is al sinds 2017 actief binnen het bestuur van de 3 October Vereeniging als voorzitter Commissie PR . Zij praat ons bij, wat het betekent om als bestuur pro actief in te spelen op de actualiteit van het ‘Leven in Coronatijd’.
Omdat niet iedereen bekend zal zijn met het Leids Ontzet, wordt eerst hieronder in het kort daar aandacht aan besteed.
Leids Ontzet, is niet zomaar een feest
Denk je aan Leidens Ontzet dan denk je aan gratis haring en wittebrood en tot diep in de nacht kroegenlopen. Maar het gaat over veel meer dan dat. Het gaat over het zingen van Koraalleideren uit de 16e eeuw met 3.500 schoolkinderen en 5.000 Leidenaren. Het gaat over kermis en optocht, met 5.000 man op straat hutspot eten in een stad die ademt van historie. Leidens Ontzet is de viering van onafhankelijkheid en samenzijn. Niet voor niets is de wapenspreuk van Leiden "Haec libertatis ergo" (Dit omwille van de vrijheid), dat verwijst naar de tijd van het Nederlandse verzet tegen de Spanjaarden.
Leidens Ontzet is zo een belangrijk historisch feest, dat het zelfs rond 20 jaar geleden in het buitenland onder Nederlanders werd gevierd, en zo ook nog hier op de residentie. Helaas is dat niet meer zo, mede omdat de rol van de ambassades is veranderd, maar de Leidenaren in het buitenland vieren thuis nog altijd graag 3 oktober
Leidens Ontzet blijft een groots (volks) feest dat vol zit met mooie tradities, waar maanden naar wordt uitgekeken, waar een ieder in meer of mindere mate bij betrokken is.
Een stukje geschiedenis
Op 3 oktober 1574 werd de belegerde stad bevrijd van het Spaanse leger. Duizenden Leidenaren stierven in het jaar van de belegering door de honger of aan de pest. Volhouden en niet overgeven aan de vijand, totdat de bevrijding door Watergeuzen zou komen was zwaar, echter de Leidenaars hielden vol. Tot op de dag van vandaag zijn de Leidenaren (inclusief ikzelf) daar trots op, dat moet gevierd worden.
De 3 October Vereeniging, de drijvende kracht
Het organiseren van ze een groot(s) feest wordt sinds jaar en dag gedaan door de 3 October Vereeniging, die een bestuur heeft bestaande uit voorzitters van de commissies die verantwoordelijk zijn voor de diverse onderdelen van de organisatie. De viering en herdenking bestaat uit traditionele onderdelen, zoals de Herdenkingsdienst die al vanaf 1574 plaatsvind in de Pieterskerk, maar er zijn ook tal van vernieuwende programma-onderdelen. Zo blijft de 3 oktober-viering spinglevend en actueel.
Voor de Leidenaren begint het feest al op 2 oktober met de grote taptoe voor alle Leidse verenigingen, waar de ene helft van de inwoners – vooral de jeugd - meeloopt met een sportvereniging, juicht de andere helft naar hen, want het zijn immers familie en/of bekenden die meelopen. Na afloop wordt er feest gevierd in de binnenstad met bandjes, dansen op straat en de kermis die dan ook open gaat.
Op 3 oktober zelf staat de dag bol van feestelijkheden, met daarbij ook een aantal traditionele onderdelen, zoals in de vroege ochtend het Reveille en de uitreiking van haring en wittebrood, koraalzang en de Herdenkingsdienst.
Dit jaar draaide Vereeniging op volle stoom, had al heel veel georganiseerd, daarbij rekening houdend met Covid 19, het afstand houden... een hele klus om entertainment te blijven bieden, als er niet veel meer kan. En toen.... werd alles afgeblazen.... wat een deceptie. Hoe het allemaal in het werk is gegaan en hoe hierop is geanticipeerd, wordt belicht door Annette Los.
------------------------
Annette, wie ben je en hoe Leids ben je?
Ik ben getrouwd met man Dick en we hebben twee zonen en een dochter. Geschiedenis en erfgoed zijn mijn grote interesses. Ik heb in Leiden aan de Reinwardt Academie een opleiding Museologie gevolgd en aan de Universiteit Leiden Niet-westerse Sociologie gestudeerd.
Ik werk als senior medewerker Development & Partnerships bij Rijksmuseum Boerhaave in Leiden, een museum over de geschiedenis van de natuurwetenschappen en de geneeskunde.
Ik ben geen Leidse van geboorte, en woon hier pas vanaf mijn negentiende jaar. Ik ben heel blij dat mijn kinderen hier geboren zijn. Leiden is inmiddels al jaren ons thuis en ik ben altijd weer blij als ik het station uitloop en weer alle bekende gezichten op straat zie. Leiden is net een dorp, waar iedereen elkaar kent.
De 3 October Vereeniging, in een ‘gewoon’ jaar
De 3 October Vereeniging bestaat uit zo’n honderd enthousiaste vrijwilligers die allemaal één doel hebben: elk jaar met elkaar voor alle Leidenaren en mooie viering en herdenking rond Leidens Ontzet organiseren. Het is echt heel bijzonder dat iedereen vanuit zijn of haar eigen talent en inzet een bijdrage kan leveren.
Direct na 3 oktober gaan we direct evalueren, wat zijn de tips en tops voor de volgende viering? In januari gaan we aan de slag met het thema. Dat is leidend voor onze campagne en voor de programmaonderdelen, met name voor de Grote Optocht.
De inzet van de communicatie kent een hoogtepunt vanaf september. Dan gaat ook ons Servicepunt open, waar we leden inschrijven en merchandise verkopen.
Eind september gaan we los met de inschrijving voor Haring en Wittebrood en Hutspot. Gelijktijdig is de intocht van de Geuzen. Dat is een prachtige start van de viering met tal van activiteiten. Natuurlijk wil je overal bijzijn, dus dat is druk maar vooral heel erg leuk.
Daarnaast houden we door het jaar heen binding met onze 14.000 leden onder andere via de website, de 3 Oktober-app en allerlei gerichte activiteiten.
Het is tijdrovend en in de drukke periodes, zo rond september zijn we zeker 2 dagen per week aan de slag.
Leids Ontzet 2020, en alles eraan doen voor het neerzetten van een gedenkwaardige viering
We hebben we dit jaar wederom een gedenkwaardige viering en herdenking van Leidens Ontzet kunnen neerzetten, ondanks dat het feest dit jaar anders dan anders was, en grotendeels thuis gevierd moest worden.
Iedereen met een warm hart voor 3 oktober heeft 36 uur digitaal mee kunnen genieten van Leiden Ontzettend Live! met de traditionele onderdelen, zoals de Reveille en Koraal, de Herdenkingsdienst, kransleggingen, Minikoraal, Pieter van der Werf festival voor middelbare scholieren, 3 October University, digitale taptocht , Rood-Wit wedstrijd en de historisch lezing.
Gelukkig gingen ook de 3 October on tour naar mensen met een lichamelijke en geestelijke beperking en het bezoek aan de rusthuizen ook door. Dit jaar hebben we niet alleen de bewoners maar ook het personeel met taart kunnen verrassen.
Uiteindelijk kon de kermis geen doorgang vinden en moesten we het programma tot het minimum beperken. We zijn de wijken ingegaan met een SRV-wagen “De Rijdende Geus” en verkoopkramen en hebben gelukkig een goede omzet gehad aan merchandise.
De aanloop naar het feest, al anticiperend op de beperkingen opgelegd door corona...
Gedurende het jaar werd het was snel duidelijk dat we geen Grote Optocht konden organiseren. Voor het bouwen van praalwagens is veel voorbereidingstijd en investering nodig. We hadden in de zomer besloten dat we de inschrijving voor evenementen digitaal zouden organiseren. Normaal staan mensen daarvoor in de gezelligste rij van Nederland. Vanwege de anderhalve meter-afstand kon dat nu niet meer. We hebben toen besloten een 3 oktober-app te maken, waarbij we ook tal van andere leuke toevoegingen konden aanbieden. Gaandeweg werd duidelijk dat we geen kermis konden organiseren en dat andere fysieke evenementen niet doorkonden gaan. Dat was een pijnlijk maar noodzakelijk besluit.
We hebben een goede band met lokale media en via de sociale media en reclameborden hebben we het thema “Samen thuis, samen uit” naar buiten gebracht. De gemeente Leiden heeft die boodschap ook in haar communicatie meegenomen.
De 2020 viering was voor ons, de leden van de vereniging, extra intensief omdat we onze draaiboeken continu hebben moeten bijstellen vanwege corona.
We hebben veel vergaderd via Teams. Je merkt dat het voor creatieve proces belangrijk is om in het echt samen te komen. Dat was nu veel lastiger. Ik heb de gezelligheid erg gemist dit jaar.
Alles werd anders, en de Leidse Bevolking bleef begripvol
De Leidenaren waren heel begripvol en reageerden ook enthousiast op de Livestream en de 3 Oktober-app. We hebben in aanloop naar 3 oktober elke week in het Leidsch Dagblad gecommuniceerd hoe de mensen thuis en in de wijk Leidens Ontzet konden vieren, bijvoorbeeld met wedstrijd om je straat in Leidse kleuren te versieren.
Het andere Leids Ontzet, wat heeft dat het bestuur gebracht?
Als bestuur zelf, hebben we de traditionele kransleggingen gedaan met elkaar - op afstand- hutpot gegeten. We waren blij dat we ondanks alles toch Leidens Ontzet hebben kunnen markeren.
We hebben veel geleerd van dit jaar: de digitale mogelijkheden benut, en we hebben meer in dwarsverbanden - tussen de commissieleden - samengewerkt. We zijn nu beter voorbereid op een ongewone situatie omdat er verschillende draaiboeken gemaakt zijn.
Het is belangrijk dat we het 3 oktober-gevoel levend houden. Ledenwerving is heel belangrijk en is minder gemakkelijk wanneer er weinig activiteiten zijn. Dat is iets waar we creatief over gaan nadenken.
En wat heeft het Annette gebracht, wat maakt al die inspanningen de moeite waard, om het elk jaar weer te doen?
Ik vind het heel bijzonder om mee te maken hoeveel talent en inbreng al die verschillende vrijwilligers meenemen. Het is leuk om het feest van de kant van de organisatie mee te maken. Natuurlijk hebben we heel veel plezier samen, maar we voelen denk ik ook een grote verantwoordelijkheid om dit mooie feest elk jaar weer tot een succes te maken. De viering en herdenking gaat namelijk terug tot het ontzet in 1574!
Voor meer informatie: download de 3 oktober-app via app.3october.nl/android en app.3october.nl/ios of zoek in de appstore op '3 oktober'.
Nieuwe leden zijn van harte welkom: voor EU 7,50 per jaar ben je een échte Leidenaar. Inschrijven kan via: https://3october.nl/word-lid. Alvast bedankt !
Comments
Post a Comment